poniedziałek, 6 kwietnia 2015

Kościół w Lechowie

Lechowo (niem. Lichtenau)... Warmia północna... kościół p.w. św. Jana Chrzciciela...






Wieś lokowana przez kapitułę warmińską w roku 1326, uposażając jednocześnie mającą tu powstać kaplicę. Jednakże już w roku 1343 wspominano w księgach o miejscowym proboszczu. Prawdopodobnie w tym czasie zbudowano tu niewielki kościół murowany z cegły, bez wieży. W roku 1700 rozbudowano świątynię przedłużając jej korpus o mniej więcej 1/3. Konsekracji ponownej z zachowaniem imienia św. Jana Chrzciciela dokonał w roku 1702 biskup Jan Załuski. W 1724 nakryto nawę pozornym (drewnianym) sklepieniem kolebkowym, a w 1835 roku wybudowano murowaną wieżę w stylu neoromańskim, w miejsce drewnianej, o której wiadomo tyle, że istniała w czasie wizytacji w roku 1623. Pod koniec wieku XIX dobudowano jeszcze prezbiterium, które konsekrował w roku 1899 biskup Andrzej Thiel. 
Jest to budowla salowa, murowana z cegły na kamiennej podmurówce. Wejście do kościoła z łukiem półkolistym (neoromańskim) jest dzisiaj  przez wieżę, która nie posiada zbyt wielu ozdób, prócz nowszych zegarów z czterech stron oraz długiej wnęki zakończonej łukiem półkolistym, w której umieszczono okna również zakończone tymże łukiem. Ponad drzwiami widoczne  okrągłe okno.





Pod gzymsem zauważyłam też otynkowany fryz obiegający wieżę ze wszystkich stron.






Wieża nakryta jest dachem namiotowym przechodzącym w iglicę, którą wieńczy chorągiewka z datą 1835.







Korpus świątyni z dwuspadowym dachem, dość gęsto poprzedzielany niewielkimi, głęboko osadzonymi oknami, otynkowanymi w obramieniach  i zakończonymi półkoliście. Na uwagę zasługuje częściowe otynkowanie budowli (w niektórych miejscach) z wmurowanymi kamieniami polnymi.





Korpus podparty jest też ceglanymi i częściowo otynkowanymi przyporami z daszkiem...






oraz ozdobiony jest ceglanym motywem, który biegnie pod gzymsem.






Od strony południowej widzimy kruchtę z półkolistym wejściem i drewnianymi drzwiami z żelaznymi, ozdobnymi okuciami.










Szczyt wschodni zakończony jest wieżyczką na sygnaturkę z chorągiewką z datą 1896.











Do niego dobudowane jest dość nietypowe prezbiterium, ze skrzydłami wystającymi poza główną część budowli. W części wschodniej w płytkiej półokrągłej wnęce umieszczono  trzy  okna wypełnione witrażami. 






Ponad nimi ozdobny detal  wykonany z schodkowo ułożonej cegły.







U szczytu w okrągłej wnęce chrystogram z datą 1797 - 1897.











Skrzydła prezbiterium, przecięte w połowie otynkowany fryzem, od  strony południowej i północnej z  identycznym  motywem, z tym, że w tym ostatnim zamiast jednego okna są drzwi.








Do wnętrza świątyni  zajrzałam przez zamkniętą kratę jedynie okiem obiektywu mego aparatu.  Na pierwszym planie widać kręcone kolumny podpierające chór muzyczny. W głębi neoromański ołtarz oraz piękne witraże w prezbiterium. Pod koniec XIX wieku i na początku XX wymieniono tu barokowy wystrój na neoromański, co było częstą tendencją w tamtych czasach. Zostawiono jednakże niektóre elementy starego wyposażenia np. ambonę oraz emporę czyniąc je tym samym bardziej interesujące.





Kościół w wyniku wielu przebudów nie jest jednolity stylowo. Budowla zatraciła swój pierwotny charakter i dzisiaj pozbawiona jest wyrazu. Można ją znaleźć na trasie Babiak - Pieniężno, jadąc jednakże podrzędną droga na północny wschód.


Mariola Adela Karpowicz

 Źródła:
Tadeusz Chrzanowski, Przewodnik po zabytkowych kościołach północnej Warmii.