Wieś lokowana w roku 1296. Zapewne niedługo potem zbudowano kościół. Konsekracja (powtórna?) przez biskupa Marcina Kromera nastąpiła 21 sierpnia 1582.
Kamień węgielny, w roku 1719, pod obecną budowlę poświęcił biskup sufragan Jan Franciszek Kurdwanowski, chociaż ona sama wznoszona była w latach 1719 - 1721 przez mistrza murarskiego Tobiasza Schlatera z Braniewa. Tenże biskup konsekrował wybudowaną świątynię w roku ukończenia budowy, czyli 1721.
Kościół pierwotnie był prostą budowlą salową, orientowaną, zbudowaną z cegły o układzie blokowym, nieotynkowaną z bardzo skromnymi detalami barokowymi.
Kościół pierwotnie był prostą budowlą salową, orientowaną, zbudowaną z cegły o układzie blokowym, nieotynkowaną z bardzo skromnymi detalami barokowymi.
W latach 1925 - 1927 został przedłużony ku wschodowi i zachodowi. Dobudowano wtedy węższe i niższe prezbiterium z łamanym szczytem oraz dwoma bocznymi skrzydłami, które przykryto dachem pulpitowym. Ozdobiono go profilowanym, otynkowanym fryzem, okrągłymi oknami i blendami oraz wąskim oknem zamkniętym półkoliście. Na dachu postawiono kuty, żelazny krzyż.
Po stronie przeciwnej wzniesiono drewnianą wieżę, która jednym bokiem opiera się o łamany szczyt i której od frontu nie widać...
Od strony zachodniej jest też główne wejście przykryte dachem. Jest ono prostokątne i raczej mało atrakcyjne. Obok niego widzimy okrągłe, niewielkie okna w otynkowanym obramieniu, powyżej zakończone łukiem półkolistym oraz blendę o tym samym charakterze, w której stoi Mojżesz z tablicami przykazań.
Szczyt zachodni przecina w połowie otynkowany, profilowany fryz. W zwieńczeniu zaś taki sam, ale z daszkiem, ponad którym widzimy małe prostokątne okno, które okalają trzy okrągłe blendy. Na dachu stoi ładny, kuty, żelazny krzyż.
Okna w budowli są niewielkie, również w obramieniach otynkowane i zakończone łukiem półkolistym, a w środku wypełnione witrażami.
Przez całą długość widoczny jest szeroki, otynkowany i profilowany fryz oraz wąskie ceglane skarpy wspierające budowlę, nadające jej lekki gotycki charakter.
Wnętrze świątyni nakrywa pozorne sklepienie kolebkowe (drewniane) z lunetami i przecudną polichromią wykonaną w roku 1730 przez Gotfryda Ganehla z Braniewa. Widzimy tu regencyjne ornamenty oraz sceny Wniebowzięcia NPM i Koronacji oraz św. Hieronima i Augustyna.
Wnętrze posiada skromne barokowe urządzenie, które uległo pewnym przekształceniom w XIX wieku i w okresie rozbudowy.
Ołtarz główny z końca XVII wieku ozdobiony jest rzeźbami św. Jana od Krzyża oraz św. Wojciecha, Marka i Łukasza oraz bogatą dekoracją akantową. W części głównej dwa obrazy: Koronacji NMP oraz św. Antoniego koronowanego przez Dzieciątko Jezus. Nad prezbiterium widoczne sklepienie krzyżowe.
Ołtarze boczne z około 1660 roku, z dekoracją chrząstkową z rzeźbami i obrazami: lewy z figurami św. Barbary i Katarzyny, obrazami Matki Boskiej z Dzieciątkiem i św. Józefa,
a prawy z figurami św. św. Jana Ewangelisty i Marii Magdaleny oraz obraz Opłakiwania Chrystusa i Chrystusa niosącego krzyż.
Ambona z ok. roku 1630 początkowo jedynie z czaszą. Uzupełniona dekoracją oraz baldachimem w latach 1720 - 1730. W tym samym czasie przemalowano postacie Ewangelistów na parapecie oraz dodano rzeźbę św. Jana w zaplecku, która obecnie stoi na baldachimie, jak mniemam. Część dekoracji, jak się przypisuje, wykonał rzeźbiarz Jan Chrystian Szmidt pochodzący z Reszla.
Chór muzyczny datuje się na ok. 1721 rok, a widoczny na nim herb Pilawa odnosi się do biskupa Teodora Potockiego.
Kropielnica stojąca w kruchcie zapewne pamięta czasy średniowiecza.
Na kościelnej wieży wiszą też dwa dzwony: jeden pochodzący z 1491 roku, a drugi z XVIII wieku.
Kościół położony jest na cmentarzu pośrodku wsi, przy drodze nr 506 wiodącej
z Nowicy niedaleko Młynar do Braniewa.
Mariola Adela Karpowicz
Źródła:
Tadeusz Chrzanowski, Przewodnik po zabytkowych kościołach północnej Warmii,Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 1978.
Tadeusz Chrzanowski, Przewodnik po zabytkowych kościołach północnej Warmii,Warmińskie Wydawnictwo Diecezjalne, Olsztyn 1978.
Piotr Skurzyński, Warmia i polskie Dolne Prusy, Wydawnictwo Region. Gdynia 2012.
Praca zbiorowa, Kościoły i Kaplice Archidiecezji Warmińskiej, tom I, Święta Warmia,Kuria Metropolitalna Archidiecezji Warmińskiej, Olsztyn 1999.
Dziwne... w komórce nie widać końcowego tekstu... bardzo dziwne...
OdpowiedzUsuńLadnie opisany i przedstawiony kościół.Moja była parafia. Ks. Feliks Wiśniewski.
OdpowiedzUsuńDziękuję bardzo :)
OdpowiedzUsuń